Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Nguyễn Đình Huỳnh, Trưởng phòng Tác chiến (Bộ Tham mưu) cho biết: “Luyện tập CH-TM 1 bên 2 cấp trên bản đồ có ý nghĩa hết sức quan trọng, làm cơ sở cho Bộ tư lệnh Quân khu kiểm tra, đánh giá trình độ năng lực, phương pháp tham mưu tác chiến của người chỉ huy và cơ quan, đơn vị; đồng thời là cơ sở để Quân khu xây dựng, hoàn thiện Quyết tâm A theo Mệnh lệnh của Tổng Tham mưu trưởng QĐNDVN. Chính vì vậy, ngay khi có Chỉ lệnh số 01/CL-TM của Tổng Tham mưu trưởng về công tác quân sự quốc phòng và Hướng dẫn số 203/HD-TC của Cục Tác chiến (Bộ Tổng Tham mưu) về thực hiện công tác tham mưu tác chiến năm 2019. Phòng Tác chiến đã tham mưu cho Tư lệnh Quân khu ban hành Chỉ thị số 996/CT-BTL về việc luyện tập CH-TM 1 bên 2 cấp trên bản đồ năm 2019; thành lập Ban chỉ đạo, cơ quan Ban chỉ đạo luyện tập CH-TM 1 bên 2 cấp trên bản đồ năm 2019 và tiến hành mọi công tác chuẩn bị”.

Hội nghị Đảng ủy thông qua quyết tâm tác chiến phòng thủ Quân khu.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, trên cơ sở Quyết tâm A của Quân khu, cơ quan Ban chỉ đạo đã phối hợp với các cơ quan Quân khu xây dựng ý định luyện tập; chuẩn bị các loại văn kiện, kế hoạch, bài tập; phân công các cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ; quy định các mốc thời gian làm công tác chuẩn bị và thực hành luyện tập. Để đợt luyện tập có chất lượng, Bộ tư lệnh Quân khu đã tổ chức tập huấn cho các cơ quan cấp chiến dịch. Nội dung tập trung vào lý luận tác chiến phòng thủ Quân khu trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc; công tác chỉ huy tham mưu trong tác chiến phòng thủ Quân khu; nguyên tắc sử dụng các binh chủng, ngành trong tác chiến; hướng dẫn CTĐ, CTCT; nguyên tắc bảo đảm hậu cần, kỹ thuật trong tác chiến phòng thủ Quân khu. Đối với các đơn vị tham gia luyện tập, đã chủ động tự tổ chức tập luyện tại đơn vị trước khi tham gia luyện tập cùng Quân khu. Năm nay, Ban chỉ đạo quy định, các đơn vị tham gia đều phải tiến hành đắp sa bàn. Mặc dù thời gian ngắn, điều kiện thời tiết mưa nắng thất thường, cự ly cơ động xa nhưng các đơn vị đã cố gắng, khắc phục khó khăn, tổ chức hiệp đồng đắp sa bàn theo đúng chỉ đạo của Quân khu; chất lượng sa bàn theo đánh giá của Ban chỉ đạo tốt hơn năm trước. Tiêu biểu có Tiểu đoàn 31 (Bộ Tham mưu); Sư đoàn 3; Sư đoàn 346; Lữ đoàn 382; Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên; Lữ đoàn Xe tăng 409.

Thiếu tướng Trần Văn Kình, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu trên cương vị Tư lệnh Quân khu quán triệt mệnh lệnh chuyển trạng thái SSCĐ.

Bước vào luyện tập, trải qua 2 giai đoạn (chuyển LLVT vào các trạng thái SSCĐ, chuyển địa phương vào các trạng thái quốc phòng; tổ chức chuẩn bị chiến đấu) và 3 vấn đề huấn luyện (chuyển trạng thái SSCĐ; hạ quyết tâm; giao nhiệm vụ, tổ chức hiệp đồng, chỉ thị bảo đảm). Khung tập các cấp đã thể hiện rõ vị trí, vai trò điều hành của người chỉ huy; năng lực, trình độ tham mưu của cơ quan các cấp. Với quan điểm vừa tập vừa bồi dưỡng, rút kinh nghiệm, bổ sung, điều chỉnh phương án, kế hoạch sát thực tiễn, bảo đảm chặt chẽ, thống nhất từ trên xuống dưới. Người chỉ huy, Ban thường vụ Đảng ủy các cấp đã triển khai đúng, đủ nội dung, biện pháp đưa đơn vị thuộc quyền vào trạng thái SSCĐ theo mệnh lệnh của Bộ Quốc phòng. Các đơn vị đã tiến hành công tác chuẩn bị chiến đấu, hạ quyết tâm theo đúng trình tự, sát gần với thực tế; vận dụng đúng nguyên tắc tác chiến và nguyên tắc sử dụng các binh chủng trong chiến đấu.

Để đợt luyện tập có trọng tâm, trọng điểm và đạt được hiệu quả thiết thực, Ban chỉ đạo Quân khu thống nhất dành nhiều thời gian cho những nội dung khó, nội dung còn yếu để luyện tập như nội dung tổ chức hiệp đồng, chỉ thị bảo đảm; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong mô phỏng, làm rõ hơn cho các thuyết minh. Điểm mới trong đợt luyện tập năm nay, lực lượng Bộ đội biên phòng 2 tỉnh biên giới Cao Bằng và Lạng Sơn cũng được mời tham gia luyện tập. Qua luyện tập, Bộ chỉ huy BĐBP các tỉnh đã hiểu rõ hơn về tác chiến phòng thủ Quân khu, tác chiến binh chủng hợp thành và có sự phối hợp ăn ý, nhịp nhàng với Bộ CHQS các tỉnh, làm cơ sở quan trọng cho diễn tập và tác chiến theo phương án khi có tình huống xảy ra. 
Bên cạnh những kết quả đạt được, cuộc luyện tập còn tồn tại một số điểm cần khắc phục, cụ thể như: hệ thống văn kiện tác chiến của một số cơ quan, đơn vị chưa tuân thủ quy định, quy ước luyện tập, chưa thể hiện được hết nhiệm vụ, quyết tâm của người chỉ huy; một số sa bàn chưa thể hiện nổi bật các trục đường quốc lộ chính, đắp dáng đất có khu vực chưa sát, chưa đúng thực tế; hành động của trực ban tác chiến của một số đơn vị khi nhận lệnh còn lúng túng, thực hiện các bước chưa kịp thời, động tác chưa chuẩn xác; sự phối hợp giữa người chỉ huy với chính ủy của một số đơn vị có lúc chưa nhịp nhàng, ăn khớp trong luyện tập; kết luận còn chung chung, chưa cụ thể, tính toán các mốc thời gian chưa hợp lý; một số chủ nhiệm binh chủng ngành, người chỉ huy đơn vị nắm chưa chắc nội dung, nhiệm vụ; hiệp đồng chiến đấu còn lúng túng, chưa bao quát hết nhiệm vụ, lực lượng… 

Thông qua luyện tập cũng đặt ra nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện như: cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp luyện tập, từng bước nâng cao trình độ cho đội ngũ sĩ quan tham mưu các cấp; nghiên cứu bổ sung chức năng, nhiệm vụ của lực lượng tác chiến không gian mạng trong tác chiến phòng thủ Quân khu; đẩy mạnh nghiên cứu đưa công tác phòng thủ dân dự vào trong luyện tập CH-TM; làm rõ quy mô, phạm vi các loại hình chiến dịch mà Quân khu đảm nhiệm; quy mô trận đánh để Quân khu chỉ đạo; xác định nhiệm vụ cụ thể của bộ đội biên phòng trong tác chiến phòng thủ Quân khu…

Phát biểu bế mạc cuộc luyện tập, Thiếu tướng Trần Văn Kình, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu đánh giá: Mặc dù khung tập Bộ tư lệnh và cơ quan Quân khu cơ bản đều đôn lên một cấp, nhiều đơn vị cả chỉ huy trưởng và chính ủy mới được bổ nhiệm nhưng các cơ quan, đơn vị có nhiều cố gắng, hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhất là trong giai đoạn tổ chức chuẩn bị tác chiến; hệ thống văn kiện tác chiến tốt hơn những năm trước; tinh thần, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chủ trì các cơ quan, đơn vị và các thành viên tham gia luyện tập đã được phát huy. Cuộc luyện tập CH-TM 1 bên 2 cấp trên bản đồ của Quân khu năm 2019 đã hoàn thành nội dung, đạt được mục đích, yêu cầu đề ra, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Tiêu biểu có Bộ tư lệnh và 4 cơ quan Quân khu, Sư đoàn 3, Sư đoàn 346; Bộ CHQS các tỉnh Bắc Giang, Lạng Sơn, Thái Nguyên; Lữ đoàn Pháo binh 382, Lữ đoàn Xe tăng 409. Thiếu tướng Trần Văn Kình yêu cầu: kết thúc luyện tập, các cơ quan, đơn vị tiếp tục tổ chức rút kinh nghiệm, đánh giá kết quả, có kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao trình độ công tác CH-TM trong thời gian tới.