Nhận thức được sự cần thiết phải tăng cường hợp tác trong và ngoài khu vực trong ứng phó với thách thức trong công tác hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, quân đội các nước thời gian qua đã thúc đẩy nhiều sáng kiến.

Thượng tướng Phạm Hồng Hương, Phó tổng tham mưu trưởng QĐND Việt Nam trao đổi với Đại tướng Robert Brown, Tư lệnh Bộ tư lệnh Lục quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ.

Chia sẻ về cách phản ứng với thiên tai của Nepal, Chuẩn tướng Jeet Bahabur Gurung, Cục trưởng Cục Quản lý thảm họa Lục quân Nepal cho biết, Nepal nằm ở vùng địa chấn với nhiều trận động đất xảy ra. Để ứng phó, Nepal xây dựng cơ chế 3 giai đoạn khi xảy ra thảm họa, đó là phản ứng tức thời, tìm kiếm và cứu nạn, tái thiết và xây dựng lại.

“Giai đoạn 1, chúng tôi kiểm soát bằng máy bay để nắm bắt tình hình”, Chuẩn tướng Jeet Bahabur Gurung cho biết.

Các diễn giả tham gia phiên thảo luận.

Khi động đất xảy ra, Ủy ban cứu nạn Trung ương sẽ có cuộc gặp khẩn cấp để quyết định có cần huy động sự hỗ trợ từ nước ngoài hay không, từ đó liên lạc với trung tâm điều phối quân đội các nước. Chuẩn tướng Jeet Bahabur Gurung chia sẻ. Để tạo ra cơ chế hỗ trợ lẫn nhau một cách hiệu quả trong việc huy động nguồn lực, một trung tâm điều phối quân đội các nước tham gia hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa sẽ được lập ra, dưới sự dẫn dắt của quân đội Nepal. Trung tâm này sẽ phân cho các nhóm liên quan cứu trợ và hỗ trợ nạn nhân theo tiêu chuẩn của Liên hợp quốc về sức khỏe, bảo vệ, an ninh lương thực...

Từ những thực tiễn ứng phó thiên tai, thảm họa, Chuẩn tướng Jeet Bahabur Gurung cho rằng bên cạnh yếu tố thời gian thì việc nâng cao nhận thức để cộng đồng có sự chuẩn bị với thiên tai là vô cùng quan trọng. Từ đó kiến nghị để ứng phó với thiên tai, cần có thêm những cuộc diễn tập trên sa bàn, hội thảo với các đối tác quân sự xuyên quốc gia. Bên cạnh đó, cần cải thiện sự liên lạc giữa các cấp, xây dựng những bản thỏa thuận phối hợp với các nước trong giải cứu và hỗ trợ nhân đạo.

Thượng tướng Phạm Hồng Hương và Đại tướng Robert B. Brown dự phiên thảo luận.

Chia sẻ về kinh nghiệm của sự phối hợp quân sự giữa các nước khi ứng phó với thảm họa thiên tai, Đại tá Mohd Fahmi Aliman, Trung tâm điều phối hoạt động HADR khu vực cho biết: Trung tâm cứu trợ Changi (Singapore) hiện đã kết nối các bên liên quan để cùng phối hợp. Qua đó thấy được các bên chịu trách nhiệm về vấn đề nào, ở cấp độ nào và làm thế nào để hỗ trợ vùng ảnh hưởng

“Hiện trung tâm có 14 đơn vị phối hợp, đưa ra những giải pháp để ứng phó với thảm họa. Để tăng cường sự kết nối, chúng tôi tổ chức những cuộc gặp. Năm 2017, chúng tôi có cuộc diễn tập trên sa bàn để xây dựng chương trình hành động về sự phối hợp giữa các nước. Chúng tôi mong chờ được phối hợp diễn tập với tất cả các nước ở những năm tiếp theo”, Đại tá Mohd Fahmi Aliman chia sẻ.

Hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa là một hoạt động trong khuôn khổ hợp tác quốc phòng, quân sự các nước ASEAN, nhận được sự quan tâm của các nước ASEAN mở rộng (ADMM+). Đặc biệt, trước sự tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu, hoạt động này càng có ý nghĩa quan trọng, thu hút sự chú ý và trở thành một kênh hợp tác đa phương chủ chốt giữa quân đội các nước ASEAN nói riêng và các nước trong khu vực Thái Bình Dương nói chung.

Đại tá Mohd Fahmi Aliman chia sẻ về hoạt động của Trung tâm điều phối hoạt động HADR khu vực.

Chia sẻ một số đánh giá về hoạt động hợp tác đa phương trong hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa của ASEAN và giữa ASEAN với các nước đối tác đối thoại, Thượng tá Bùi Xuân Anh, Phó Viện trưởng Viện Quan hệ quốc tế về Quốc phòng cho rằng: Thực tiễn cho thấy hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa là công tác mới và rất khó khăn, nhất là khi quy mô của thảm họa vượt ngoài tầm với của khu vực. Vì thế, tăng cường hợp tác về hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa được coi là lĩnh vực ưu tiên trong cơ chế hợp tác quốc phòng-an ninh giữa quân đội các nước ASEAN với các nước đối tác, nhất là trong khuôn khổ hợp tác diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) và ADMM+.

Chính phủ và quân đội các nước ASEAN đều quan tâm và dành nhiều nguồn lực cho lĩnh vực hợp tác này. Năm 2005, Hiệp định về Quản lý thảm họa và ứng phó khẩn cấp ASEAN (AADMER) đã được các nước thành viên ký kết, với mục tiêu đưa ra cơ chế hiệu quả nhằm giảm thiểu tổn thất về con người, xã hội, kinh tế, tài sản của các nước thành viên ASEAN và cùng đối phó với các tình huống thiên tai khẩn cấp thông qua nỗ lực chung của các quốc gia và hợp tác quốc tế...

Các đại biểu tham gia hội thảo.

Để nâng cao hiệu quả hợp tác, trong lĩnh vực này, các nước ASEAN và các nước đối tác đã đẩy mạnh các hoạt động như: Hội thảo, hội nghị, diễn tập sa bàn, diễn tập thực địa, nhằm tăng cường sự hiểu biết, chia sẻ kinh nghiệm, xây dựng cơ chế hợp tác và tăng cường năng lực và khả năng phối hợp hoạt động, Thượng tá Bùi Xuân Anh chia sẻ tại phiên thảo luận.

Buổi chiều, các đại biểu tiếp tục với Phiên họp toàn thể thứ 3, với chủ đề: Nâng cao vai trò của hợp tác khu vực trong Hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa”.

QĐND