Là lực lượng chuyên trách trong quản lý bảo vệ biên giới quốc gia, lực lượng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) kết hợp chặt chẽ nhiệm vụ công tác biên phòng với thực hiện các nhiệm vụ của địa phương, nhất là trong tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số khu vực biên giới.
Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cốc Pàng giúp nhân dân xóm Nà Nộc, xã Cốc Pàng (Bảo Lạc) làm đường bê tông vào khu dân cư.
Xác định tham gia củng cố hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới có vai trò hết sức quan trọng, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy ban hành nghị quyết về lãnh đạo xây dựng khu vực biên giới vững mạnh toàn diện, làm cơ sở để các cấp, ngành, địa phương có chủ trương, biện pháp lãnh, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chương trình, dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực biên giới. Chủ động đề xuất với cấp trên triển khai thực hiện hiệu quả 9 công trình phục vụ nhiệm vụ quốc phòng và dân sinh do Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh làm chủ đầu tư với tổng kinh phí trên 260 tỷ đồng. Chủ trì tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện có hiệu quả Chương trình “Bò giống giúp người nghèo biên giới”, đến nay, đã trao tặng 1.609 con bò giống cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn ở khu vực biên giới; tặng 3.000 tấn xi măng cho 2.113 hộ dân láng trên 176.000 m2 nền nhà, nền gầm sàn, tổng kinh phí trên 30 tỷ đồng.
Công tác chống mù chữ, củng cố kết quả phổ cập giáo dục tiểu học, phát triển trung tâm học tập cộng đồng khu vực biên giới được BĐBP phối hợp với ngành giáo dục thực hiện có hiệu quả. Phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp triển khai chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, huy động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh đóng góp trên 2 tỷ đồng giúp phụ nữ nghèo phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống. Vận động các tổ chức, cá nhân hỗ trợ xây dựng 10 nhà “Mái ấm biên cương” trị giá 700 triệu đồng, 10 nhà “Mái ấm chiến sĩ”, người nghèo nơi biên giới trị giá 600 triệu đồng. Phối hợp với các tổ chức hội, đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, xây dựng các mô hình, dự án như: Trồng mía ở xã Thị Hoa (Hạ Lang); nuôi dê ở xã Đức Hạnh (Bảo Lâm); trồng cây hồi, cây dâu tằm ở xã Cô Ba (Bảo Lạc); trồng quýt ở xã Quang Hán (Trà Lĩnh); mô hình “1 cây 2 con” (trồng gừng cao sản, nuôi bò vỗ béo, lợn đen) ở xã Vân An (Hà Quảng)... Qua đó đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần phát triển kinh tế, giảm nghèo cho bà con ở khu vực biên giới.
Với khẩu hiệu “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt”, “Tất cả vì chủ quyền, an ninh biên giới Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân”, những năm qua, BĐBP tỉnh tích cực tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; góp phần nâng cao dân trí, cải thiện dân sinh. BĐBP thực hiện nhiều chương trình, mô hình giúp nhân dân khu vực biên giới như Chương trình “Nâng bước em đến trường”; các đơn vị nhận đỡ đầu, giúp 85 học sinh có hoàn cảnh khó khăn với tổng kinh phí thực hiện gần 2 tỷ đồng; phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh triển khai mô hình “Cùng em vượt khó”, vận động quyên góp trên 200 triệu đồng hỗ trợ 178 học sinh nghèo; nhận nuôi dưỡng 32 cháu hoàn cảnh đặc biệt khó khăn theo mô hình “Con nuôi đồn Biên phòng”; thực hiện Phong trào “BĐBP Cao Bằng với công tác đền ơn đáp nghĩa nơi biên giới”, các đơn vị trong BĐBP nhận chăm sóc, phụng dưỡng 76 thân nhân liệt sỹ ở khu vực biên giới, định kỳ hằng tháng cử quân y đến thăm khám sức khỏe. Quân y các đồn biên phòng, các trạm quân dân y kết hợp phối hợp với cán bộ y tế địa phương khám, chữa bệnh, phòng, chống dịch bệnh cho nhân dân...
Trung tá Nông Hùng Cường, Chính trị viên Đồn Biên phòng Ngọc Côn cho biết: Đơn vị đã thực hiện mô hình trồng cây mận thép, số lượng 100 cây/3.000 m2. Phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Thái Nguyên tặng 10 xe đạp cho học sinh nghèo trị giá 16 triệu đồng, tặng 4 thùng đựng rác công cộng trị giá 4 triệu đồng cho Trường Tiểu học Ngọc Côn (Trùng Khánh); tặng Hội Phụ nữ xã 1 bộ loa tuyên truyền trị giá 6,5 triệu đồng và hỗ trợ 100 triệu đồng cho 10 gia đình hội viên phụ nữ nghèo vay không tính lãi để làm vốn phát triển kinh tế; hỗ trợ 40 triệu đồng và ngày công lao động xây dựng nhà “Mái ấm biên cương” tại xóm Phja Siểm. Bên cạnh đó, Đồn hỗ trợ 30 triệu đồng giúp 10 hộ dân ở địa bàn quản lý di dời chuồng gia súc ra khỏi gầm sàn nhà ở. Nhận đỡ đầu 4 học sinh, hằng tháng tặng học bổng, phối hợp với nhà trường, gia đình tạo điều kiện cho các cháu học tập. Qua đó củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, huy động nhân dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.
Thượng tá Đặng Hồng Quân, Phó Chính ủy BĐBP tỉnh khẳng định: Để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới, BĐBP tỉnh xác định phải xây dựng thế trận biên phòng toàn dân, huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, nhân dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở khu vực biên giới. Trên cơ sở đó, BĐBP thực hiện nhiều chương trình, mô hình, đặc biệt là Chương trình “BĐBP chung sức xây dựng nông thôn mới”. Cán bộ, chiến sĩ BĐBP ủng hộ Quỹ “Xây dựng nông thôn mới” 380 triệu đồng, giúp đỡ trên 2.400 ngày công lao động sản xuất, tu sửa nhà ở; giúp đỡ các xóm làm mới gần 29 km đường nông thôn, tu sửa 5,6 km mương thủy lợi; hỗ trợ tiền xây dựng 1 sân vận động trị giá 100 triệu đồng; xây dựng 2 mô hình lò đốt rác và 9 bếp cải tiến trị giá 21 triệu đồng; xây dựng 35 nhà tạm, 3 nhà tình nghĩa trị giá trên 350 triệu đồng. Cán bộ, chiến sĩ phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể tuyên truyền, vận động, trực tiếp giúp 192 hộ dân ở 21 xóm di dời gia súc và 48 hộ thoát nghèo bền vững, trị giá trên 970 triệu đồng.
Hoàn thành nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn biên phòng, đồng thời tích cực tham gia xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực biên giới vững mạnh, cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh tạo được niềm tin yêu, quý mến của nhân dân; xây dựng hình ảnh, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” sáng mãi trong lòng nhân dân.