Cơn bão số 3 (Yagi) đi qua, để lại hậu quả nặng nề cho nhiều địa phương trên địa bàn Quân khu, trong đó huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng là nơi chịu thiệt hại, mất mát lớn về người và tài sản. Trong gian khó, những người lính Cụ Hồ luôn có mặt sớm nhất, lăn xả, gồng mình trong mưa gió, bùn đất, sát cánh cùng các lực lượng cứu hộ, cứu nạn giúp nhân dân khắc phục thảm họa do thiên tai gây ra, tạo điểm tựa vững chắc cho người dân vượt qua khó khăn.


Lực lượng vũ trang Quân khu tìm kiếm nạn nhân trong vụ sạt lở tại xóm Lũng Lỳ, xã Ca Thành, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng.

5 giờ sáng ngày 9-9, cơn mưa tầm tã khiến cả xóm Lũng Lỳ, xã Ca Thành, huyện Nguyên Bình mất ngủ, người dân lo lắng bởi trời đã mưa liên tục từ mấy ngày trước, nay cả đêm lại mưa to xối xả tạo thành dòng nước lớn cuốn theo đất đá từ trên đồi cuồn cuộn đổ xuống. Vừa tờ mờ sáng, núi đồi còn mịt mùng, nhiều hộ dân đã khẩn trương di chuyển người già và trẻ nhỏ đến nơi an toàn, rồi tập trung khơi thông dòng chảy với mong muốn hạn chế được tối đa thiệt hại. Dù đã cẩn thận là vậy, nhưng sau một tiếng nổ lớn, hàng trăm nghìn mét khối đất đá từ trên cao đổ ụp xuống khiến 6 ngôi nhà, cùng 9 người dân trong xóm bị vùi lấp. Xóm Lũng Lỳ có 59 hộ, với hơn 300 nhân khẩu, đa số là dân tộc Mông, Dao, bà con chủ yếu làm nông nghiệp nên đời sống còn nhiều khó khăn. Nhịp sống của bà con vốn dĩ cứ thế yên bình trôi qua, nay bỗng chốc trở nên tan hoang, xơ xác chỉ sau một đêm, cả bản làng đã bị “xóa sổ”, nhà cửa, ruộng vườn, chuồng trại… của người dân đều bị san phẳng vì sạt lở, nhiều vật dụng của các hộ gia đình vẫn nằm lẫn lộn trong đống bùn đất.

Mới chỉ mấy tiếng trước thôi, ngôi nhà nhỏ của anh Hoàng Văn Vạng với 5 người sinh sống, nay chỉ còn là bùn đất và những mảnh vỡ sót lại, mẹ và 2 con của anh đã kịp thời thoát nạn, song vợ anh thì không qua khỏi. Gần ngay sát nhà anh Vạng, căn nhà ông Hoàng Văn Dờ cũng bị đất đá sạt lở cuốn trôi, vợ ông Dờ cũng bị đất đá vùi lấp. “Mất hết rồi! Cả nhà cửa, cả vợ tôi đã không còn nữa. Mấy hôm nay, tôi không thiết ăn uống gì cả. Tôi biết phải làm sao đây!”, ông Dờ thất thần. 

“Sạt lở rất là nhiều, rất nguy hiểm, sợ đá lăn từ trên đỉnh xuống, sợ không thấy người, không thấy anh em mình. Chúng tôi chỉ biết hôm nay, không biết tình hình ngày mai như thế nào”, anh Hoàng A Tụa lo lắng.

Là lực lượng đầu tiên tiếp cận hiện trường sạt lở, song lực lượng dân quân địa phương cũng mất nửa ngày mới đến nơi, bởi tất cả các ngả đường đến Lũng Lỳ đều bị ách tắc do sạt lở đất, đường giao thông cũng bị vỡ, nứt, có đoạn đường sụt lún lên đến 50cm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, phương tiện cứu hộ không thể tiếp cận. Để đến hiện trường, phải đi xe máy từng chặng rồi tiếp tục đi bộ, trong khi trời mưa rất to, có những đoạn đường vừa khắc phục xong thì chỉ sau vài giờ lại tiếp tục sạt lở, rất khó khăn và nguy hiểm.

Trực tiếp chỉ đạo tại hiện trường, Thiếu tướng Hoàng Văn Hữu, Phó tư lệnh Quân khu cho biết: Thời tiết ở khu vực Lũng Lỳ, ngày đêm mưa rất thất thường, lượng mưa cũng rất lớn, luôn tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác cứu hộ, cứu nạn và bảo đảm an toàn cho các lực lượng. Không ngại khó khăn, nguy hiểm, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu vẫn ứng trực, thực hiện phân luồng giao thông, tổ chức san gạt và nỗ lực tìm kiếm những nạn nhân còn mất tích; đồng thời, triển khai các phương án đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các lực lượng, với mục tiêu cố gắng nhanh nhất để kết thúc đợt tìm kiếm.

Quân khu đã huy động hơn 200 cán bộ, chiến sĩ của Bộ CHQS tỉnh Cao Bằng; Lữ đoàn Công binh 575 cùng lực lượng dân quân, nhân dân địa phương và nhiều phương tiện, thiết bị tham gia tìm kiếm cứu nạn. Dựa theo vị trí những ngôi nhà được người dân xác định và phán đoán tình hình thực tế, ước tính khối lượng đất đá vùi lấp, công tác tìm kiếm được triển khai khẩn trương, nghiêm túc. Trong đó, lực lượng cứu nạn, cứu hộ thuộc Tiểu đoàn 93, Binh chủng Công binh (đơn vị có kinh nghiệm tham gia hoạt động tìm kiếm cứu nạn trong nước và quốc tế) đã sử dụng nhiều trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, hỗ trợ các biện pháp nghiệp vụ để công tác tìm kiếm đạt hiệu quả cao nhất.

Những người lính lấm lem trong bùn đất, chênh vênh trên sườn đồi giữa mưa to, gió lớn, dù đối mặt với bao hiểm nguy, nhưng họ vẫn tiến về phía trước, không ngại hy sinh, gian khổ, nhích từng bước, dò tìm, xới tung từng lớp bùn đất để tìm kiếm nạn nhân. Ăn tạm miếng bánh, tranh thủ chợp mắt rồi tiếp tục “chiến đấu”, bởi họ biết ngoài kia, bên đống đất đá ngổn ngang, những người may mắn sống sót đã đặt trọn niềm tin vào người lính Cụ Hồ, ngày đêm ngóng chờ thông tin thân nhân mất tích. Với mỗi cán bộ, chiến sĩ, điều mong muốn lớn nhất, thôi thúc họ chính là làm sao đưa các nạn nhân xấu số về với gia đình một cách nhanh nhất. Dưới trời mưa tầm tã, bùn đất bốc mùi và hiểm nguy chực chờ, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị khẩn trương đào bới, tìm kiếm những người dân bị vùi lấp trong vụ sạt lở kinh hoàng. 

Thiếu tá QNCN Lưu Xuân Nghị, Nhân viên Trạm sửa chữa, Phòng Hậu cần - Kỹ thuật, Bộ CHQS tỉnh Cao Bằng ngậm ngùi: Mỗi khi có dấu vết của nạn nhân mất tích, để đưa họ ra ngoài chúng tôi đều nỗ lực đào bới thật cẩn trọng. Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn trong công tác tìm kiếm do trời mưa to, khối lượng đất đá và diện tích tìm kiếm lớn nhưng trước những đau thương, mất mát của người dân đã thôi thúc chúng tôi nỗ lực tìm kiếm, quyết tâm không bỏ sót khu vực nào, để sớm đưa các nạn nhân về với gia đình, bởi thật sự đau xót khi thấy đồng bào mình vẫn đang nằm lạnh lẽo dưới lớp bùn đất kia…

Mỗi ngày qua đi, công tác tìm kiếm nạn nhân càng trở nên khó khăn hơn nhưng cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu luôn gắng sức, chẳng nề hà gian khó, ngâm mình trong mưa, bùn nhão nhiều giờ đồng hồ, tận dụng triệt để thời gian để thăm dò, tìm kiếm từng nạn nhân. Những vật dụng gắn liền với họ lúc này là đôi ủng, chiếc mũ cối, áo mưa... và trên hết là quyết tâm hoàn thành sớm nhiệm vụ, góp phần xoa dịu đau thương, mất mát của người dân. Dù đã được tôi luyện trong môi trường “kỷ luật thép”, nhưng họ cũng không thể cầm được nước mắt khi phải tự tay đưa từng thi thể của đồng bào mình ra khỏi lớp bùn đặc quánh. Khung cảnh tang thương, đau buồn bao trùm cả xóm nhỏ, những đám tang liên tiếp, sơ sài và vội vàng, không kèn, không trống. Lũng Lỳ chưa bao giờ buồn đến thế, bởi từ ngày xảy ra sạt lở, hôm nào cũng có lễ tang, người dân trong xóm đều tập trung lại, cùng gia đình đưa những người thân xấu số đi chôn cất. Sau 5 ngày, lực lượng chức năng đã tìm đầy đủ 9 nạn nhân dưới đống bùn đất khổng lồ.

Trong gian khó, hiểm nguy, những người lính Cụ Hồ đã có mặt sớm nhất và cũng về sau cùng để giúp dân, chính quyền khắc phục hậu quả bão lũ… Sự xuất hiện của “các chú bộ đội” luôn khiến người dân yên tâm hơn hẳn, dẫu bùn đất còn ngập ngụa, tinh thần người dân còn hoảng loạn sau sạt lở, nhưng ai cũng ấm lòng hơn bởi có những “điểm tựa màu xanh” vững chắc. Xóm nhỏ sau thiên tai còn ngổn ngang, những mất mát dần được xoa dịu khi các gia đình đã tìm thấy người thân, nhưng mối lo lớn nhất hiện tại là nhà cửa, ruộng nương không còn, trong khi nguy cơ sạt lở vẫn rình rập. Những người lính hoàn thành nhiệm vụ tìm kiếm tiếp tục đồng hành cùng nhân dân với tinh thần kiên trung và tận tụy, chung tay, chung ý chí, chung quyết tâm cùng đồng bào sớm ổn định cuộc sống, vượt qua khó khăn sau thảm họa. Người lính, không chỉ chắc tay súng, vững đôi chân, mà còn sẵn sàng xả thân, quên mình vì đồng bào, vì nhân dân trong cuộc chiến với thiên tai.

Do ảnh hưởng của bão Yagi, trên địa bàn tỉnh Cao Bằng, mưa lũ khiến 55 người chết, 19 người bị thương, 2 người mất tích; 2.239 ngôi nhà bị thiệt hại; gần 2.100ha lúa, hoa màu bị ngập; 28,95ha cây trồng lâu năm (quế, hồi, keo, trúc...) bị đổ, gãy; trên 20ha diện tích nuôi cá; 23 lồng, bè nuôi cá các loại bị trôi, hư hỏng; hàng nghìn gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi; nhiều khu vực dân cư chia cắt, cô lập; nhiều tuyến đường giao thông huyết mạch, trường học, trạm y tế, công trình thủy lợi, hệ thống điện nước, thông tin liên lạc... bị hư hỏng nặng nề, ước tính thiệt hại trên 880 tỷ đồng.

(còn nữa)

Bài và ảnh: HOÀNG DƯƠNG