Đại tá TRẦN VIẾT NĂNG, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Bắc Ninh
Trải qua chặng đường 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành (1945-2025), LLVT Quân khu đã ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử dân tộc bằng những chiến công hiển hách, góp phần quan trọng vào thắng lợi của các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả. Trong hành trình đầy gian khổ nhưng cũng rất đỗi tự hào ấy, LLVT tỉnh Bắc Ninh vinh dự cùng LLVT toàn Quân khu xây đắp nên truyền thống “Trung hiếu, tiên phong, đoàn kết, chiến thắng”.

Thiếu tướng Trần Xuân Mạnh, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân khu cùng lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh và các đại biểu tham quan trưng bày tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân sự tỉnh Bắc Ninh nhiệm kỳ 2025-2030. Ảnh: MẠNH TÂN
Từ thời phong kiến, Bắc Ninh đã được xem là vùng đất chiến lược - nơi giao thoa, án ngữ các tuyến giao thông huyết mạch, được coi là một trong “tứ trấn” bảo vệ kinh thành. Những địa danh lịch sử như Cần Trạm, Hố Cát, Phồn Xương, Xương Giang… đã ghi dấu nhiều chiến công oanh liệt. Chính truyền thống ấy là nền tảng hun đúc tinh thần quật cường của LLVT tỉnh trong suốt 80 năm qua.
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, chính quyền cách mạng non trẻ đứng trước những gian nan, thử thách. Thực dân Pháp trở lại xâm lược, LLVT Bắc Ninh và Bắc Giang (cũ) đã sớm hình thành, nhanh chóng bước vào cuộc chiến đấu bảo vệ thành quả cách mạng. Từ những đội du kích nhỏ, LLVT hai tỉnh phát triển thành các đơn vị vũ trang tập trung, sát cánh cùng LLVT Việt Bắc tạo nên sức mạnh liên hoàn, góp phần đánh bại kẻ thù.
Góp phần làm nên những chiến thắng vĩ đại
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954), LLVT Bắc Ninh vừa trực tiếp chiến đấu trên quê hương, vừa tham gia nhiều chiến dịch lớn của Việt Bắc. Với hơn 6.000 trận đánh lớn nhỏ, LLVT tỉnh đã loại khỏi vòng chiến đấu gần 40 nghìn tên địch, vận động hàng vạn ngụy binh trở về với cách mạng. Hàng vạn tấn lương thực, thực phẩm và hàng triệu ngày công của nhân dân Bắc Ninh đã chi viện kịp thời cho chiến trường, góp phần quan trọng vào chiến thắng Điện Biên Phủ lẫy lừng.
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954-1975), Bắc Ninh vừa là hậu phương, vừa là tiền tuyến chống chiến tranh phá hoại miền Bắc. Với tinh thần “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, hàng vạn thanh niên Kinh Bắc lên đường nhập ngũ, sát cánh cùng đồng đội nơi chiến trường miền Nam. Dưới mưa bom bão đạn, quân và dân Bắc Ninh đã bắn rơi 162 máy bay Mỹ, bắt sống 92 giặc lái, góp phần cùng toàn quân và toàn dân làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Sau ngày đất nước thống nhất, Bắc Ninh tiếp tục cùng các đơn vị và địa phương trên địa bàn Quân khu bước vào nhiệm vụ mới: Năm 1979, khi biên giới phía Bắc bị xâm phạm, hàng chục nghìn dân quân tự vệ, thanh niên Bắc Ninh đã gấp rút hành quân lên Lạng Sơn, Quảng Ninh, Cao Bằng, cùng xây dựng tuyến phòng thủ. Chỉ trong thời gian ngắn, quân và dân Bắc Ninh đã đào đắp hơn 734.000m giao thông hào, hàng vạn hố chiến đấu, hầm hào kiên cố. Các đơn vị chủ lực của tỉnh như Tiểu đoàn 2 - Đoàn Xương Giang 1, Tiểu đoàn 124 - Sơn Động đã trực tiếp chiến đấu, cùng LLVT Việt Bắc đẩy lùi từng đợt tiến công của đối phương.
Sự hy sinh, cống hiến thầm lặng ấy đã hòa vào sức mạnh tổng hợp của Quân khu, góp phần bảo vệ vững chắc biên giới phía Bắc, giữ yên bờ cõi thiêng liêng của Tổ quốc.
Vững bước trong thời kỳ đổi mới
Từ năm 1986, đất nước bước vào công cuộc đổi mới, LLVT tỉnh Bắc Ninh đã cùng LLVT Việt Bắc nhanh chóng thích ứng, vừa xây dựng lực lượng vững mạnh, vừa tham gia phát triển kinh tế, xã hội.
LLVT Bắc Ninh nổi bật trong tham mưu tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ, nâng cao năng lực chỉ huy, hiệp đồng. Công tác tuyển quân hằng năm đều đạt 100% chỉ tiêu, đảm bảo chất lượng ngày càng cao. Lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên được xây dựng rộng khắp, vững mạnh, là chỗ dựa tin cậy của cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương.
Đặc biệt, LLVT tỉnh đã để lại dấu ấn sâu đậm trong công tác phòng chống thiên tai, dịch bệnh. Trong đợt dịch Covid-19 năm 2021, hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ đã bám sát địa bàn, tham gia hơn 50.000 ngày công, tổ chức bệnh viện dã chiến, khu cách ly tập trung, góp phần khống chế dịch bệnh tại tâm dịch Bắc Ninh. Năm 2024, trong cơn bão số 3 (Yagi), LLVT tỉnh tiếp tục kề vai sát cánh cùng nhân dân, khắc phục hậu quả thiên tai, hạn chế tối đa thiệt hại.

Đại tá Trần Viết Năng, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh Bắc Ninh thăm, động viên lực lượng thực hiện nhiệm vụ A80. Ảnh: MẠNH TÂN
Những thành tích ấy được ghi nhận bằng nhiều phần thưởng cao quý: danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (1979), Huân chương Quân công hạng Nhì, Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, Nhì, hạng Ba; Huân chương Lao động hạng Ba, cùng nhiều cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Quân khu, UBND tỉnh.
Truyền thống 80 năm đã hun đúc nên bản lĩnh, niềm tin và ý chí sắt son của LLVT Bắc Ninh. Bước vào giai đoạn mới, Bộ CHQS tỉnh tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối QSQP của Đảng, chú trọng xây dựng lực lượng VMTD, lấy xây dựng chính trị làm cơ sở, rèn luyện đội ngũ cán bộ chủ trì theo tinh thần “7 dám”. Hoàn thành 100% chỉ tiêu tuyển quân, nâng cao chất lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách hành chính quân sự, từng bước chuyển đổi số trong LLVT. Tăng cường tham gia phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, khắc phục hậu quả sự cố, tạo “lá chắn thép” bảo vệ nhân dân. Chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể, các đơn vị quân đội đóng quân trên địa bàn làm tốt công tác dân vận và giải quyết các vấn đề phức tạp nảy sinh trên địa bàn tỉnh, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi để xây dựng, phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.
80 năm - một chặng đường đầy hy sinh và vinh quang, LLVT tỉnh Bắc Ninh đã, đang và sẽ mãi là lực lượng nòng cốt trong công tác QSQP, địa phương, viết tiếp trang sử hào hùng. Kế thừa và phát huy truyền thống “Bắc Ninh - Kinh Bắc văn hiến, cách mạng và anh hùng”, cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh Bắc Ninh hôm nay tiếp tục là điểm tựa vững chắc cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương, góp phần tô thắm truyền thống 80 năm vẻ vang của LLVT Việt Bắc - Quân khu 1 anh hùng.