Đại tá TRẦN XUÂN MẠNH, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Lạng Sơn

Lạng Sơn là tỉnh miền núi, biên giới với nhiều hoạt động thương mại, kinh tế đối ngoại sôi động, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định, nhất là vấn đề an ninh nông thôn, tội phạm xuyên biên giới, tệ nạn xã hội, hoạt động truyền đạo trái pháp luật. Để công tác giáo dục quốc phòng, an ninh (QPAN) đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực, Bộ CHQS tỉnh Lạng Sơn đã tham mưu cho lãnh đạo, chính quyền địa phương triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện tốt công tác QPAN. Trong đó, tăng cường giáo dục QPAN cho các đối tượng và toàn dân nhằm xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc là một nhiệm vụ trọng tâm.

Khai mạc Hội thao Giáo dục quốc phòng và an ninh học sinh THPT tỉnh Lạng Sơn năm học 2024-2025. Ảnh: HOÀNG TÙNG

Bộ CHQS tỉnh đã chủ trì phối hợp với các ban, sở, ngành nghiên cứu, tham mưu giúp Tỉnh ủy xây dựng, ban hành hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và hướng dẫn thực hiện, tạo cơ sở pháp lý để triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh đến cấp xã. Phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nhất là cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, các đối tượng đặc thù về ý nghĩa, tầm quan trọng, mục tiêu, yêu cầu, nội dung của công tác giáo dục QPAN, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong thực hiện nhiệm vụ. Phát huy hiệu quả sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; tăng cường kiểm tra, đôn đốc, kiên quyết khắc phục biểu hiện “khoán trắng” cho cơ quan Quân sự, Công an và lấy kết quả thực hiện công tác giáo dục QPAN là một tiêu chí trong đánh giá năng lực lãnh đạo, quản lý của cán bộ chủ trì các cấp, bình xét thi đua, khen thưởng của các ban, sở, ngành, địa phương.

Thường xuyên kiện toàn, nâng cao năng lực hoạt động của Hội đồng Giáo dục QPAN các cấp, coi đây là giải pháp quan trọng, thường xuyên, bảo đảm công tác này được triển khai chặt chẽ, thống nhất, chất lượng, hiệu quả. Bộ CHQS tỉnh chủ động tham mưu với tỉnh nhiều biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát hoạt động của hội đồng các cấp; phân tích, chỉ rõ nguyên nhân của những hạn chế và quy trách nhiệm đến từng thành viên, từ đó rút ra bài học, làm cơ sở bổ sung quy chế hoạt động cho phù hợp với từng địa phương, tổ chức. 

Với đặc thù là tỉnh miền núi, biên giới với 97 xã, phường, thị trấn trọng điểm về QPAN; mật độ dân cư thấp, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao; điều kiện cơ sở hạ tầng giao thông khó khăn... Để đạt mục tiêu 100% các đối tượng hoàn thành chương trình bồi dưỡng kiến thức QPAN trong nhiệm kỳ, Bộ CHQS tỉnh đã đẩy mạnh đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp giáo dục QPAN cho các đối tượng. Thường xuyên rà soát, nắm chắc số lượng, phân loại đối tượng, làm cơ sở tham mưu giúp địa phương xây dựng kế hoạch và sớm phân bổ chỉ tiêu cho các địa phương, cơ quan, tổ chức để triển khai thực hiện. Đồng thời, tích cực nghiên cứu đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp bồi dưỡng phù hợp với từng đối tượng và địa bàn. 

Bộ CHQS tỉnh đã tích cực, chủ động nghiên cứu, xây dựng kế hoạch tổ chức các lớp bồi dưỡng cho đối tượng 3 và 4, đối tượng mở rộng theo cụm xã, phường, thị trấn, bảo đảm “gần, gọn địa bàn”, tạo điều kiện thuận lợi để các đối tượng tham gia học tập. Đồng thời, kết hợp lồng ghép bồi dưỡng trong các kỳ họp, triển khai công tác dân - chính - đảng, hội nghị tập huấn công tác ngành; diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập phòng thủ dân sự. Từ năm 2020 đến nay, toàn tỉnh có hơn 15.400 cán bộ các đối tượng và 1.400 cá nhân tiêu biểu, người có uy tín trong cộng đồng dân cư, già làng, trưởng bản, chức việc tôn giáo được bồi dưỡng kiến thức QPAN. Thông qua bồi dưỡng, nhận thức, trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền và năng lực tham mưu của các ban, sở, ngành, đoàn thể về công tác QPAN và đối ngoại được nâng lên, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa phương.

Với phương châm “Xây dựng đội ngũ giáo viên là then chốt, bảo đảm cơ sở vật chất là trọng tâm, đổi mới phương pháp giáo dục là quan trọng, thường xuyên”. Đội ngũ giáo viên giảng dạy môn học Giáo dục QPAN của các nhà trường đã có sự phát triển toàn diện với trên 80% được đào tạo cơ bản; hệ thống cơ sở vật chất thường xuyên được củng cố, bổ sung, cơ bản đáp ứng tốt yêu cầu giảng dạy môn học. Bộ CHQS tỉnh chủ động phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Bộ đội Biên phòng, Công an tỉnh nghiên cứu, bổ sung nội dung mới vào chương trình giáo dục QPAN cho học sinh và sinh viên, đảm bảo đúng quy định. Chú trọng tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế tại các đơn vị LLVT, khu di tích lịch sử và địa bàn biên giới. Trong 4 năm qua, các đơn vị đã tổ chức 21 lớp học kỳ quân đội, học kỳ công an và hàng trăm chương trình ngoại khóa “Tiết học biên cương”, tham quan cột mốc biên giới cho học sinh, sinh viên các nhà trường. Qua đó, giúp giáo viên, học sinh, sinh viên hiểu rõ nhiệm vụ của LLVT, bổ sung kiến thức về QPAN, về đường biên, cột mốc, chủ quyền lãnh thổ, lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm, động cơ học tập, bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ.

Để tuyên truyền, phổ biến kiến thức QPAN cho toàn dân, địa phương chú trọng phát huy vai trò của mọi lực lượng, tổ chức, cá nhân để triển khai theo hướng “chặt chẽ, đồng bộ, bao phủ toàn diện”. Cùng với tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực hoạt động của đội ngũ báo cáo viên các cấp, Bộ CHQS tỉnh phối hợp chặt chẽ với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan báo chí của địa phương duy trì hiệu quả các chuyên trang, chuyên mục: “Quốc phòng toàn dân”, “Vì an ninh xứ Lạng”, “Vì chủ quyền an ninh biên giới quốc gia”; tích cực đăng và phát tin, bài trên các phương tiện truyền thông đại chúng, cũng như trên mạng xã hội. Đồng thời, thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa các lực lượng Quân sự, Công an, Biên phòng trong nắm tình hình, xây dựng kế hoạch, lựa chọn nội dung, đổi mới hình thức tuyên truyền phù hợp đặc thù từng địa bàn, nhất là ở các xã biên giới, vùng sâu, vùng xa. 

Tham mưu cho Tỉnh ủy chỉ đạo các địa phương cùng các đơn vị LLVT tổ chức tốt hoạt động Ngày hội Quốc phòng toàn dân, Biên phòng toàn dân, phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Tăng cường tuyên truyền bằng hình thức trực tiếp, phát tài liệu, tờ rơi thông qua các dịp lễ kỷ niệm, ngày truyền thống, ngày hội tòng quân, diễn tập khu vực phòng thủ. Kết hợp lồng ghép tuyên truyền trong các buổi sinh hoạt cộng đồng dân cư, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể; phát huy vai trò của Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh, già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng dân cư để tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc. Qua đó, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của mỗi công dân đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tích cực tham gia giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia, xây dựng tuyến biên giới Lạng Sơn hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển.