Tham quan buổi huấn luyện thực hành trinh sát gây nhiễu sóng cực ngắn trên xe khí tài TCĐT AJAS-20C của kíp trắc thủ Tổ đài trinh sát, chúng tôi rất ấn tượng với sáng kiến “Thiết bị bảo vệ máy thu trong tổ hợp xe khí tài trinh sát gây nhiễu”, thiết bị này được cán bộ, chiến sĩ đơn vị sử dụng để bảo vệ hệ thống máy thu trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. 

Sử dụng “Thiết bị bảo vệ máy thu trong tổ hợp xe khí tài trinh sát gây nhiễu” huấn luyện thực hành trinh sát gây nhiễu sóng cực ngắn trên xe khí tài TCĐT.

Trung úy QNCN Phạm Quốc Tuấn, nhân viên kỹ thuật, Trạm sửa chữa, tác giả sáng kiến trên, cho biết: “Quá trình thực hành trinh sát gây nhiễu của xe khí tài, hệ thống máy thu dễ bị hỏng trong điều kiện thời tiết mưa bão có sấm sét. Để khắc phục nhược điểm đó, tôi đã tìm hiểu và nghiên cứu ra thiết bị bảo vệ máy thu bằng phương pháp cắt lọc sét đầu vào của tín hiệu, sử dụng module lọc và khuếch đại cao tần để lọc và nâng cao chất lượng tín hiệu thu được, có hệ thống tự động suy giảm khi tín hiệu vượt ngưỡng. Đồng thời, sử dụng thiết bị ngắt cáp đồng trục khi có sự cố bất thường”. 

Với giải pháp này, hệ thống máy thu được bảo vệ khi tổ hợp, xe đài tiến hành gây nhiễu, nhất là khi gặp thời tiết mưa giông sấm sét, nâng cao chất lượng thu nghe của hệ thống trinh sát. Thiết bị gọn nhẹ, dễ thao tác sử dụng, thuận tiện trong quá trình khiển khai, cơ động.

Cũng được áp dụng hiệu quả trong huấn luyện, sáng kiến “Thiết bị tạo các dạng sóng vô tuyến điện dùng trong huấn luyện chuyên ngành TCĐT” của Thiếu tá Đỗ Giang Tuân, Phó tiểu đoàn trưởng và Trung úy QNCN Nguyễn Hòe Phương, Nhân viên kỹ thuật, Trạm sửa chữa, Tiểu đoàn TCĐT 97 đã góp phần giúp quá trình huấn luyện chuyên ngành TCĐT sát thực tế hơn. Thiếu tá Đỗ Giang Tuân chia sẻ: “Trong huấn luyện chuyên ngành TCĐT, các loại sóng vô tuyến điện có nhiều đặc điểm khác nhau, dấu hiệu nhận biết khác nhau, đòi hỏi trắc thủ phải nắm chắc, hiểu sâu để tiến hành trinh sát, chế áp nhanh chóng, có hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, chưa có mô hình hay thiết bị nào trực quan sinh động bằng hình ảnh hoặc âm thanh để người học hiểu bản chất, so sánh, cũng như dễ phân biệt các dạng sóng, loại sóng, khi giáo viên lên lớp mất nhiều thời gian giảng bài, để người học nắm rõ được nội dung”.

Cán bộ, nhân viên Tiểu đoàn TCĐT 97 huấn luyện thực hành trên khí tài chuyên dụng.

Giải pháp kỹ thuật của sáng kiến là lưu tín hiệu tần số như dạng tần số, giải điều chế, hình ảnh tần số, âm thanh đã được đặt trước, khi người học thao tác trên màn hình LCD, module điều khiển sẽ điều khiển hệ thống và đưa ra tín hiệu tần số hiển thị trên màn hình, cho người học quan sát và nghe được âm thanh qua loa. Sáng kiến “Thiết bị tạo các dạng sóng vô tuyến điện dùng trong huấn luyện chuyên ngành TCĐT” có thiết kế nhỏ gọn, các linh kiện giá rẻ, mạch dẫn tận dụng từ các thiết bị cũ hỏng, dễ dàng cho việc thiết kế và khai báo cấu hình. Sáng kiến giúp người học dễ dàng quan sát được các loại phổ tín hiệu, dạng tín hiệu xa, gần, nhảy tần hay cố định. Đồng thời, người học cũng nghe được tín hiệu, qua đó nhận biết được đài địch, đài giả.
Theo Thiếu tá Nguyễn Giang Tuân, với vốn kiến thức được tích lũy trong quá trình học tập và xuất phát từ thực tiễn đơn vị, nhóm tác giả bắt đầu lên ý tưởng cho ra đời sáng kiến. Quá trình thực hiện, chủ động sắp xếp thời gian vừa đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn, vừa quyết tâm đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện sản phẩm. Tuy nhiên, do chưa có nhiều kinh nghiệm, cùng với đó là điều kiện cơ sở vật chất phục vụ công tác nghiên cứu của đơn vị còn hạn chế, nên việc triển khai ý tưởng, thực hiện sáng kiến gặp khó khăn, mất nhiều lần thử nghiệm. 

Cán bộ, nhân viên Tiểu đoàn TCĐT 97 tích cực tìm tòi, nghiên cứu sáng kiến, cải tiến kỹ thuật.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, cùng với tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp huấn luyện làm chủ khai thác các loại trang bị, khí tài TCĐT hiện đại, có trong biên chế, Đảng ủy, chỉ huy Tiểu đoàn TCĐT 97 luôn chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh phong trào phát huy SK, CTKT. Đơn vị xác định, đây là một trong những giải pháp, nâng cao chất lượng huấn luyện, trình độ, khả năng SSCĐ của lực lượng TCĐT Quân khu. Hằng năm, Tiểu đoàn giao chỉ tiêu sáng kiến cho các tập thể, cá nhân, làm tiêu chí để bình xét, đánh giá chất lượng tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên. Thường xuyên động viên, khích lệ, khơi dậy tinh thần sáng tạo của cán bộ, nhân viên trong toàn đơn vị, tích cực tìm tòi, nghiên cứu. Tính riêng đầu năm 2023, Tiểu đoàn có gần 40 sáng kiến, trong đó nhiều sáng kiến có tính ứng dụng cao, được nghiệm thu và đưa vào phục vụ huấn luyện, SSCĐ, như: Phần mềm tổng hợp, thống kê tần số trinh sát TCĐT; phần mềm hướng dẫn khắc phục sự cố hệ thống VSI-3; mô hình triển khai HT trinh sát định vị VSI-3; Anten thu sóng cực ngắn cơ động…

Thiếu tá Phạm Trọng Cương, Tiểu đoàn trưởng, Tiểu đoàn TCĐT 97 khẳng định: “Hoạt động nghiên cứu SK, CTKT của đơn vị trong những năm qua phát triển sâu rộng, mang lại hiệu quả tích cực. Để các SK, CTKT có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện huấn luyện, đối tượng, địa bàn tác chiến, đơn vị chủ động định hướng cho cán bộ, nhân viên lựa chọn đề tài nghiên cứu, thông qua ý tưởng, trước khi triển khai thực hiện. Qua đó phát huy được trí tuệ tập thể, bảo đảm tính ứng dụng của sáng kiến, tránh lãng phí thời gian, kinh phí và công sức của bộ đội. Góp phần tạo chuyển biến, nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ, đơn vị luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”.  

Bài và ảnh: GIANG NAM